Opis

 Dobieszowice, leżące obecnie w gminie Bobrowniki w powiecie będzińskim w województwie śląskim istniały prawdopodobnie już na początku XIII wieku. Ziemia siewierska, w której leżały Dobieszowice, do 1443 roku była własnością książąt śląskich, potem, do 1790 r. stanowiła biskupie księstwo siewierskie, po czym przyłączono ją do Rzeczypospolitej. Wieś stanowiła dobra szlacheckie, a jej kolejnymi właścicielami byli: Tarnowscy, Florian Chrząstowski, Hynek Bruntalski, Jaroccy, Frankenbergowie, Piegłowscy, Zalassowscy i Józef Psarski, Jakubowscy, Hencklowie von Donnersmarck.

Późnorenesansowy dwór  w Dobieszowicach, zbudowano na rzucie kwadratu, z kamienia łamanego, a następnie otynkowano.  Budynek posiada czterospadowy, łamany dach zwany polskim, pokryty gontem. Dwupiętrowy i podpiwniczony. Zbudowany został najprawdopodobniej nie później niż w I połowie XVI wieku, być może przez Jarockich herbu Rawicz, władających Dobieszowicami od 1533 r. do drugiej lub trzeciej dekady XVII w. Według nieudokumentowanych przekazów zbudowano go na miejscu średniowiecznego dworu modrzewiowego, który spłonął. Przez stulecia był wielokrotnie przebudowywany – w XIX wieku  układ wnętrz przekształcono, gdy jego właścicielami byli Donnersmarckowie - słynny ród śląskich magnatów przemysłowych i posiadaczy ziemskich. Budowla zachowała nieliczne renesansowe detale architektoniczne. Należy do nich przede wszystkim kamieniarka okienna i drzwiowa. W piwnicach dworu zachowały się sklepienia kolebkowe, sklepienia krzyżowe na parterze, a w górnych pomieszczeniach - stropy zbudowane z belek.

Przez mieszkańców  nazywany był dworem, dworkiem, belwederem, a nawet ... zamczyskiem. Według legendy połączony był podziemnym korytarzem ze świerklanieckim pałacem Donnersmarcków, leżącym kiedyś o 6 kilometrów na północny zachód od Dobieszowic. Ostatecznie w piwnicach dworu odkryto wejście do wykutego w skale tunelu. Była to najpewniej tzw. "wycieczka" - tajemne wyjście awaryjne dla mieszkańców, na wypadek oblężenia, być może świadczące o pierwotnym, obronnym charakterze budynku.

Dwór od 1953 roku jest wpisany do rejestru zabytków. W końcu lat sześćdziesiątych XX w. wykonano inwentaryzację dworu w Dobieszowicach. Obiekt znajdował się wtedy „w stanie posuniętego zniszczenia na skutek zawilgocenia i zagrzybienia. W latach 1973 – 1975 przeprowadzono kapitalny remont zabytku. Obecnie jest on siedzibą filii Gminnego Ośrodka Kultury - w jego stylowych wnętrzach na parterze umieszczono salę ślubów i salę posiedzeń, zaś na piętrze – bibliotekę. W roku 2008 stało się zadość kilkuletnim prośbom i staraniom Stowarzyszenia „Brynica” z Dobieszowic o nocne oświetlenie elewacji dworu - Gmina Bobrowniki sprawiła obiektowi nocną iluminację, która znakomicie eksponuje w ciemności piękną, masywną bryłę gmachu.